Filippo Brunelleschi

Filippo Brunelleschi (1377 – 15 kwietnia 1446) - florencki architekt i rzeźbiarz , jeden z pierwszych twórców renesansowych. Naukę rozpoczął we florenckich warsztatach złotniczych i rzeźbiarskich. W swej pracy twórczej czerpał z techniki starożytnych Rzymian (badał architekturę rzymską podczas pobytu w Rzymie około 1402 i 1433). Opracował również zasady perspektywy linearnej. W 1401 r. brał udział w konkursie na płaskorzeźbione drzwi do baptysterium florenckiego. Jego sława rozpoczęła się od momentu, kiedy wygrał konkurs na budowę kopuły florenckiej katedry Santa Maria del Fiore. Zadanie to przedstawiało znaczne trudności techniczne, bowiem wysokość od posadzki do jej klucza wynosić miała 55 m. Trzeba więc było wymyślić sposób wzniesienia kopuły bez skomplikowanego, kosztownego systemu rusztowań. Brunelleschi zaprojektował kopułę żebrową (jakie znane już były w architekturze bizantyjskiej) na powstałym wcześniej ośmioboku bębna, murowaną przy pomocy podwieszanych rusztowań o zmniejszanym wieńcu. Po śmierci Filippo budowę kontynuował Bernardo Rosselino.
Pierwszym jego samodzielnym dziełem był obiekt uważany jednocześnie za pierwsze dzieło nowego stylu - Ospedale degli Innocenti (Szpital Niewiniątek, lata 1419 – 1424) we Florencji. Jest to obiekt całkowicie odmienny od dotychczasowych gotyckich budowli. Przeciwstawia się strzelistości gotyku przez podkreślenie poziomu. Szeroki, płaski fryz nad kolumnadą pogłębia wrażenie przywiązania budynku do ziemi, podobnie jak ciężki, rzucający głęboki cień gzyms koronujący. Nowatorska jest skromność -brak przeładowania dekoracją, brak zawiłości. Architekt pozostawia jakby gołe ściany, jedynie w dolnej elewacji mamy spokojną grę światłocienia tworzoną przez portyk kolumnowy. Kolumny są smukłe, bez żłobkowania z korynckimi kapitelami, dźwigają delikatnie profilowane łuki. Jedynym detalem zdobniczym są medaliony ceramiczne autorstwa Lucca della Robbii, umieszczone w trójkątach między łukami. W kondygnacji wyższej małe okna zamknięte są trójkątnymi szczytami.